ديابت در بارداري به دو دسته تقسيم مي شود: اول ديابتي كه پيش از بيماري تشخيص داده شده و با بارداري همراه مي شود و دوم ديابت بارداري كه اختلال در تحمل كربوهيدراتهاست و براي نخستين بار در بارداري تشخيص داده مي شود. ديابت بارداري شايعترين اختلال متابوليك دوران بارداري است. شيوع ديابت بارداري در جوامع مختلف بين 1 تا 14 درصد كل موارد بارداري گزارش شده است. شيوع ديابت بارداري در شهر تهران در حدود 4.7% بوده است. ديابت همراه با بارداري بر اساس معيارهاي (NDDG) National Diabetes Data Group كه به تازگي تغييراتي پيدا كرده است، قبل از بارداري تشخيص داده مي شود. تشخيص ديابت بارداري به وسيله آزمون تحمل گلوكز 100 گرم سه ساعته انجام مي شود كه در اين آزمون وجود حداقل دو نوع اختلال براي تشخيص ضروري است. غربالگري در ديابت بارداري موضوع مورد اختلاف در جوامع مختلف است. دو روش غربالگري “همگاني” و “انتخابي” پيشنهاد شده است. توصيه هاي انجمن ديابت آمريكا (ADA) تا سال 1997 در جهت انجام غربالگري همگاني بوده است ولي در چهارمين همايش جهاني ديابت بارداري، غربالگري انتخابي بر اساس عوامل خطرزا مورد توجه قرار گرفته است. علي رغم اين پيشنهادها، بعضي از مطالعات به ويژه در مناطقي كه بروز بالاتري از ديابت بارداري داشتند، غربالگري همگاني را توصيه نموده اند. همراه شدن ديابت همراه با بارداري عوارض متعددي براي مادر و جنين دارد. عوارض جنيني ديابت همراه بارداري شامل ماكروزومي، هيپو گليسمي نوزادي، هيپو كلسمي، زردي، سندرم زجر تنفسي،پلي سيتمي، نارس بودن نوزاد، سقط و نقايص مادر زادي است. فرزندان مادران مبتلا به ديابت بارداري استعداد بيشتري براي ابتلا به چاقي و اختلال تحمل گلوكز دارند. پايش قند بعد از غذا همراه با اندازه گيري قند خون ناشتا مي تواند در كاهش عوارض ديابت در بارداري موثر باشد. توصيه هاي ADA براي كنترل قند خون مادران ديابتي شامل قند خون ناشتا بين مقادير 60 و 95 ميلي گرم در دسي ليتر و قند خون دو ساعت پس از صرف غذا بين مقادير 80 و120 ميلي گرم در دسي ليتر است. اندازه گيري كتون ادرار در مواردي كه محدوديت كالري در رژيم غذايي وجود دارد، توصيه شده است. كنترل قند خون نياز به تغيير شيوه زندگي به ويژه در زمينه عادات غذايي و ورزش دارد. نياز به انسولين با افزايش سن آبستني افزايش يافته و گاهي در اواخر بارداري و نزديك به زايمان ثابت مي ماند يا كاهش پيدا مي كند. بنابراين بايد به مقادير انسولين بر اساس نياز بيمار توجه كافي شود. رژيم غذايي مناسب بايد با توجه به افزايش وزن بيمار در طي بارداري تغيير كند. ديابت آثار متعددي بر مادر و جنين مي گذارد و شيوع بالاي ديابت بارداري، دلالت بر ضرورت طراحي شيوه اي روشن براي غربالگري، تشخيص و كنترل و درمان ديابت در بارداري دارد.
|
منبع :مجله ديابت و متابوليسم ايران (مجله ديابت و ليپيد ايران)